رحلت حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم

آخرین لحظات عمر

ابن عباس می گوید: در آن لحظات که پیامبر^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)}  شدیدا بیمار بود، دقایقی آن حضرت بیهوش شد، در آن هنگام در خانه کوبیده شد، فاطمه ^{(علیها السلام)} به پشت در رفته و فرمود: کیستی؟ از پشت در صدا آمد که من شخص غریبی هستم و با رسول خدا^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)} کاری دارم، آیا اجازه هست که به حضورش برسم؟ فاطمه ^{(علیها السلام)} فرمود: خدا تو را بیامرزد، هم اکنون ^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)} بیمار است و حال ملاقات با کسی را ندارد . آن شخص رفته و پس از لحظاتی دوباره آمد و اجازه ورود خواست و گفت: آیا به افراد غریب اجازه می دهید به حضور پیامبر^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)}  بروند؟ ! در این موقع پیامبر اکرم ^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)} صدای وی را شنیده و به حضرت فاطمه ^{(علیها السلام)} فرمود: فاطمه جان! آیا می دانی که او کیست؟ او جمعیتها را پراکنده و لذتها را به هم می زند . او پیک مرگ، عزرائیل است . به خدا قسم قبل از من از کسی اجازه نخواسته و پس از من هم از احدی اجازه نخواهد گرفت و این بخاطر مقام ارجمندی است که خداوند به پدر تو عنایت کرده است . فاطمه ^{(علیها السلام)} به عزرائیل اجازه ورود داد و او همچون نسیم ملایمی وارد خانه پیامبر^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)} شده و گفت: السلام علی اهل بیت رسول الله ^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)} و آنگاه پیامبر^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)} به علی^{( علیه السلام)} وصایایی را متذکر شد . 

رحلت جانگداز پیامبراکرم ^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)} یکی از اندوه بارترین حوادث تاریخ اسلام به شمار می رود؛ چنان که حضرت علی ^{(علیه السلام)} پس از غسل و کفن بدن پاک آن فرستاده خدا، کفن را از صورتش کنار زد و با قلبی شکسته و اندوهگین، او را مورد خطاب قرار داد و فرمود: «پدر و مادرم به فدایت! با رحلت تو، رشته نبوّت و وحی الهی و اخبار آسمان ها منقطع گردید. اگر ما را به شکیبایی در برابر ناگواری ها دعوت نفرموده بودی، چنان در فراق تو اشک می ریختم که چشمه های اشک چشمانم را خشک می گردانیدم، حزن و اندوه ما در این مصیبت، همیشگی است، اگرچه این مقدار از حزن و اندوه در مصیبت فقدان تو بسیار ناچیز است؛ اما چاره ای جز این نیست. پدر و مادرم به فدایت! ما را در سرای دیگر به یاد آور و در خاطر خود نگاه دار. آن گاه صورت مبارکش را با کفن پوشانید. در این نوشتار درصدد هستیم که مهم ترین مسأله مربوط به ایام رحلت رسول خدا ^{(پیامبرصلی الله علیه وآله)} ، یعنی خلافت و جانشینی آن حضرت را مورد بررسی قرار دهیم و بدین منظور از کتاب های مختلف تاریخ صدر اسلام، به ویژه از کتاب «موسوعة التاریخ الاسلامی» استفاده کرده ایم.